A-kasse w Danii – Twoje zabezpieczenie na wypadek bezrobocia
A-kassa – co to jest i dlaczego warto?
A-kasse (duńska „A-kassa”) to organizacje, które oferują dobrowolne ubezpieczenie na wypadek utraty pracy. Oznacza to, że sam decydujesz, czy chcesz być ubezpieczony – państwo tego nie wymaga, ale jeśli stracisz pracę, świadczenia z a-kassy (dagpenge) są zwykle znacznie wyższe i stabilniejsze niż zasiłek socjalny z gminy. Kontanthjælp zależy od dochodu i majątku całej rodziny, natomiast dagpenge z a-kassy opierają się na Twojej historii zatrudnienia i zarobkach.
Dla wielu osób z Polski pracujących w Danii członkostwo w a-kasse jest jednym z najważniejszych elementów bezpieczeństwa finansowego – szczególnie przy umowach terminowych, sezonowych, pracy przez agencję lub w branżach, gdzie ryzyko zwolnień jest większe.
Ile to kosztuje?
Jeśli pracujesz na pełny etat (czyli min. 30 godzin tygodniowo), miesięczny koszt ubezpieczenia zaczyna się od ok. 511 kr miesięcznie. To kwota orientacyjna – konkretna składka zależy od wybranej a-kassy, branży oraz tego, czy jesteś jednocześnie członkiem związku zawodowego.
Dla osób pracujących na część etatu składka może być nieco niższa, ale zasada działania ubezpieczenia pozostaje ta sama – w razie utraty pracy możesz otrzymywać dagpenge proporcjonalne do Twojego wcześniejszego zatrudnienia. Ważne: składki na a-kasse i często na związek zawodowy są w Danii zazwyczaj odliczane od podatku, co oznacza, że realny koszt po uwzględnieniu ulgi podatkowej jest niższy niż kwota brutto na fakturze.
Ile i jak długo można otrzymywać świadczenia?
Świadczenie z a-kassy (dagpenge) można w standardowej sytuacji pobierać przez 24 miesiące (2 lata) w ramach 3-letniego okresu referencyjnego. Oznacza to, że masz określoną „pulę godzin” dagpenge (3.848 godzin przy pełnym ubezpieczeniu), którą wykorzystujesz w ciągu maksymalnie 3 lat.
Wysokość dagpenge zależy od Twoich zarobków, ale istnieją maksymalne stawki miesięczne:
- Na pełnym etacie maksymalna standardowa stawka w 2025 r. to 21.092 kr brutto miesięcznie.
- Na częściowym etacie maksymalna standardowa stawka w 2025 r. to 14.061 kr brutto miesięcznie.
Dodatkowo, jeśli spełniasz określone warunki (długi, ciągły staż w a-kasse, odpowiednio wysoki dochód, wysoka wcześniejsza pensja), możesz przez pierwsze 3 miesiące bezrobocia otrzymywać tzw. beskæftigelsestillæg – podwyższone dagpenge:
- Pełny etat: do 25.070 kr brutto miesięcznie w pierwszych 3 miesiącach.
- Częściowy etat: do 16.713 kr brutto miesięcznie w pierwszych 3 miesiącach.
Dagpenge nigdy nie mogą przekroczyć 90% Twojej wcześniejszej średniej pensji – jeśli zarabiałeś mniej, dostaniesz odpowiednio niższą kwotę.
Nowe progi dochodowe (optjening) od 2025 r.
Aby w ogóle mieć prawo do dagpenge, musisz spełnić tzw. indkomstkrav – wymóg dochodowy z ostatnich lat. Od 2025 r. obowiązują następujące progi:
Jeśli jesteś ubezpieczony na pełny etat (fuldtidsforsikret):
- Musisz mieć łącznie min. 273.504 kr dochodu brutto w ciągu ostatnich 3 lat.
- Do wyliczenia możesz wliczać A-indkomst, B-indkomst oraz ewentualny dochód z działalności gospodarczej.
- W każdym miesiącu możesz jednak maksymalnie „zaliczyć” 22.792 kr – jeśli zarabiasz więcej, nadwyżka w danym miesiącu nie zwiększa już optjeningen (okresu nabywania prawa do dagpenge).
Jeśli jesteś ubezpieczony na część etatu (deltidsforsikret):
- Minimalny dochód za ostatnie 3 lata to 182.340 kr brutto.
- Maksymalna kwota, którą możesz zaliczyć do optjeningen w jednym miesiącu, to 15.195 kr.
Jeżeli Twoja pierwsza dwuletnia dagpengeperiode się skończy i chcesz później odzyskać prawo do nowej dagpengeret, musisz „na nowo” ją wypracować – np. poprzez określoną liczbę przepracowanych godzin (1.924 godziny przy pełnym etacie lub 1.258 godzin przy ubezpieczeniu na część etatu w ciągu ostatnich 3 lat).
Kiedy można skorzystać z a-kassy? – podstawowe zasady
Aby otrzymać dagpenge z a-kassy, co do zasady musisz:
- Być członkiem a-kasse od co najmniej 1 roku – tzn. od minimum 12 miesięcy opłacać składki przed dniem, w którym chcesz mieć prawo do dagpenge.
- Spełnić wymóg dochodowy – w 2025 r. to co najmniej 273.504 kr dochodu brutto w ciągu 3 ostatnich lat przy pełnym ubezpieczeniu lub 182.340 kr przy częściowym ubezpieczeniu, z zachowaniem miesięcznych limitów, o których była mowa wyżej.
- Mieć legalny meldunek w Danii – duński adres zameldowania (folkeregisteradresse) jest co do zasady wymagany, aby być członkiem duńskiej a-kasse i otrzymywać dagpenge.
- Zarejestrować się jako bezrobotny pierwszego dnia bez pracy – musisz zgłosić się do Jobcentret / zarejestrować się na jobnet.dk w pierwszym dniu bezrobocia, inaczej możesz stracić prawo do dagpenge za pierwsze dni.
- Być „do dyspozycji rynku pracy” – musisz być gotowy do podjęcia pracy, aktywnie szukać zatrudnienia oraz przestrzegać zasad i terminów ustalonych przez a-kasse i Jobcenter (spotkania, plan szukania pracy, aktualizacja CV na jobnet.dk itp.).
Dlaczego warto zadbać o członkostwo wcześniej?
- Bezpieczeństwo finansowe – w razie utraty pracy od pierwszego dnia możesz mieć prawo do stabilnego świadczenia, dużo wyższego niż minimalne wsparcie socjalne.
- Wsparcie i doradztwo – a-kasse pomaga w formalnościach, kontaktach z Jobcenter, rozumieniu duńskich przepisów oraz planowaniu Twojej kariery w Danii.
- Elastyczność przy zmianie pracy – w przypadku sezonowego zatrudnienia, przerw między kontraktami czy zmiany branży dagpenge stabilizują Twój budżet.
Podsumowując, a-kasse to dobrowolne, ale bardzo ważne ubezpieczenie dla osób pracujących w Danii. Jeśli planujesz zostać w Danii dłużej i Twoje utrzymanie zależy od pracy, członkostwo w a-kasse jest jednym z kluczowych elementów zabezpieczenia finansowego – szczególnie w nowych realiach od 2025 r., z określonymi progami dochodowymi i maksymalnymi stawkami dagpenge.
Chcesz się zapisac? - Skontaktuj się z nami